SOLAS: een antwoord op maritieme tragedies
De ramp met de Titanic leidde in 1914 tot de oprichting van het Internationaal Verdrag voor de beveiliging van mensenlevens op zee (SOLAS). Dit was een cruciale ontwikkeling als reactie op de ramp, bedoeld om de veiligheid in maritieme noodsituaties te garanderen. Het verdrag introduceerde strenge veiligheidsmaatregelen met betrekking tot de bouw, uitrusting en exploitatie van zeeschepen. Het benadrukte ook het belang van regelmatige scheepsinspecties om de veiligheidsnormen te handhaven en te verbeteren.
Titan: Het tragische verlies
Een eeuw later, op 18 juni 2023, implodeerde de onderzeeër "Titan" van OceanGate Expeditions op tragische wijze tijdens een duik naar het wrak van de Titanic. Deze ramp deed denken aan de ramp met de Titanic en wakkerde het gesprek over veiligheidsvoorschriften en de omgang met moderne technologie weer aan.
Regelgeving voor onderzeeërs: Onder SOLAS
Het Internationaal Verdrag voor de beveiliging van mensenlevens op zee (SOLAS) richt zich voornamelijk op de veiligheid van koopvaardijschepen. Het heeft niet specifiek betrekking op onderzeeërs, vooral niet op militaire onderzeeërs, omdat deze buiten (of liever onder) het toepassingsgebied vallen en over het algemeen onderworpen zijn aan verschillende regels en voorschriften die zijn opgesteld door de militaire of marineautoriteiten van individuele landen.
Voor civiele onderzeeërs, zoals die voor onderzoek of toerisme worden gebruikt, gelden meestal de regels en voorschriften van hun eigen land en vallen ze mogelijk niet direct onder het toepassingsgebied van SOLAS. De Internationale Maritieme Organisatie (IMO), die toezicht houdt op het SOLAS-verdrag, heeft echter de Code of Safety for Submersibles (veiligheidscode voor onderzeeërs) ontwikkeld (resolutie A.831(19)), die specifieke veiligheidsnormen bevat voor onderzeeërs die bedoeld zijn om vanaf schepen te varen.
Als een onderzeeër samen met een schip (bijvoorbeeld een ondersteuningsschip) werkt, zoals de "Polar Prince", zijn de relevante SOLAS-vereisten van toepassing op het schip en mogelijk ook op de veiligheidsafspraken en -procedures met betrekking tot het gebruik van de onderzeeër.
Titan's innovatieve ontwerp: Een vermomd risico?
De Titan had een uniek ontwerp met een ruimere cilindervormige cabine van koolstofvezel, in tegenstelling tot de bolvormige cabines van titanium die in de meeste duikboten worden gebruikt. Dit ontwerp, hoewel innovatief, onderwierp de Titan aan verhoogde drukbelastingen en spanningen, wat leidde tot een catastrofale mislukking.
De Titan, die ongeveer twee dozijn duiken heeft gemaakt, werd herhaaldelijk blootgesteld aan aanzienlijke onderwaterbelasting. De koolstofvezelconstructie, aanvankelijk geroemd om zijn efficiëntie en veerkracht, bleek niet bestand tegen de meedogenloze druk van de diepzee.
Dit roept kritische vragen op over de minimale veiligheidsnormen die van kracht zijn. Verrassend genoeg was de Titan naar verluidt niet gecertificeerd, althans niet door traditionele inspectiebureaus zoals het American Bureau of Shipping (ABS), DNV/GL of Lloyd's Register. In 2019 had Stockton Rush, CEO van OceanGate, die tragisch om het leven kwam bij de ramp, verklaard dat het bedrijf het schip niet zou laten controleren door dergelijke externe instanties. Hij sprak de overtuiging uit dat een dergelijke externe inspectie innovatie in de kiem zou smoren.
Navigeren in internationale wateren
Waarom zou een bedrijf met een dergelijke aanpak een dergelijk schip exploiteren? Simpel gezegd, omdat het mogelijk was. Volgens Salvatore Mercogliano, universitair hoofddocent maritieme geschiedenis aan de Campbell University in North Carolina, is de regelgeving voor onderzeeërs zoals de Titan aanzienlijk minder streng, vooral als ze in internationale wateren opereren.
Mercogliano legde uit dat de Titan, die vanaf een Canadees schip in de Noord-Atlantische Oceaan in de buurt van het wrak van de Titanic te water werd gelaten, niet hoefde te voldoen aan de regels die gewoonlijk voor andere schepen gelden. Het hoefde zich niet te registreren bij een bepaald land, niet onder de vlag van een land te varen en zich niet te houden aan de gebruikelijke maritieme regels.
Hij vergeleek de situatie met het slepen van een boot op een trailer en zei: "De politie zal ervoor zorgen dat de trailer voldoet aan de eisen om op de weg te mogen, maar ze zullen echt geen bootinspectie uitvoeren."
Mercogliano merkte ook op dat de Titan niet gebonden was aan de Passenger Vessel Safety Act van 1993, een wet die het vervoer van passagiersschepen onder water reguleert en registratie bij de kustwacht vereist. Deze wet is niet van toepassing op de Titan omdat het schip niet in Amerikaanse wateren vaart en ook niet onder Amerikaanse vlag vaart.
Overmoed: Een sluiproute naar rampspoed
Deze beslissing, die doet denken aan de overmoed die de makers van de Titanic toonden door te beweren dat het schip "onzinkbaar" was, onderstreept het cruciale belang van externe validatie en onderzoek.
Net zoals de ramp met de Titanic in 1912 leidde tot de oprichting van het SOLAS-verdrag, kan de Titan-tragedie van 2023 een katalysator zijn voor verdere veranderingen in de regelgeving voor maritieme veiligheid. Met het lopende onderzoek door de Transportation Safety Board of Canada is er hoop op een grondig begrip van de omstandigheden die tot deze ramp hebben geleid en kunnen er lessen worden getrokken om dergelijke incidenten in de toekomst te voorkomen.
Terwijl we worstelen met de repercussies van de Titan-tragedie, blijven de lessen van de Titanic-ramp nagalmen. Ze benadrukken de essentiële noodzaak van strenge veiligheidsmaatregelen, externe validatie en constante waakzaamheid bij het verkennen van de onvoorspelbare diepten van de oceaan.
Net als de Titanic herinnert de ramp met de Titanic ons eraan hoe belangrijk veiligheidsnormen en respect voor de kracht van de oceaan zijn. Misschien is het tijd voor een 'Titanic 2.0′ in maritieme veiligheidsvoorschriften - een hernieuwde focus op strenge normen, extern toezicht en een verplichting om te leren van onze fouten uit het verleden.
NL 
EN 
DE 
DA 
SV 
NB 
FR 
PL 
IT 
ES 
LV